estrategia

programaren laburpena

Hiru eskalatan egin den analisiaren ondorio zuzena da aurkezten den programa. Eskala bakoitzak bere konpetentziak ditu eta Gasteiz udalerri mailakoa gure eskuz kanpo geratu zaigunez, bi alderditan lan egitea da helburua. Batetik, Santo Tomas errekak lotzen dituen Salburua eta Uribarri Nagusia ardatza, komunikazio bide gisa ulertuko dugu, bertan suertatu daitezkeen aisia aukera desberdinak aztertuz eta erabiliz. Bestetik, ardatzaren amaiera den Uribarri Nagusiaren hiri egitura aztertu nahi izan da, etorkizuneko proiektuak garatzeko.

mapa kolektiboa

Hiru eskalatan ari gara lanean aldi berean, uraren gaiak ematen dizkigun aukera guztiak aztertu eta emaitza interesgarri bat sortu dadin.

1/ VITORIA-GASTEIZ udalerri maila

Gasteiz-en barneko komunikazioa ziurtatuta badago ere, inguratzen duten herrien arteko lotura ahula indartu beharrean dagoela ikusi da. Horregatik, eta udalerrian dagoen uraren sistema guztia aztertuz, herriak ubideak oinarri hartuta lotuneak sortu daitezke.

2/ SALBURUA-URIBARRI NAGUSIA

Aipatutako ubideetako batek lotzen ditu Uribarri Nagusia eta Salburuako berdegunea, Gasteiz hiriburuan. Ubidearen edo errekaren inguruak aztertu eta kasuistika bat egin nahi izan da, gerora ibilbidean zehar sortuko den programa aberastu eta kokapen egokia bilatu ahal izateko. Errekak eta bere inguruaren azterketa ezinbestekoa da, gerora bertan konexio bide bat sortu nahi bada.

3/ URIBARRI NAGUSIA

Herrian bertan garrantzia izango du Salburuatik etorriko den ibilbidearen bukaerak eta benetan landu beharreko gune bat sortuko du, herria bera baldintzatuz. Hiri-egitura aztertuz bestalde, herria hiru guneren inguruan garatu dela antzeman da eta gaur eguneko hiri egiturak hori nabarmentzen ez badu ere, etorkizunean garrantzitsuak izan daitezkeen guneen garapena interesgarria izan daiteke.

MENDIALDEAZ ESATEKOA

Analisiarekin hasi baino lehen eskema honen bidez gure lanaren nondik-norakoak azaldu nahiko genituzke. 

01. Helburuekin hasiz, herriak berpiztea garrantzitsua da bizirik iraun dezaten. Ordea, ezinezkoa da Gasteizekin konpetitzea eskualdean duen eragina izugarria baita gaur egun, herriak bere dependiente bihurtu arte, eta beraz, modu zentzudun batean, esku hartze txikiekin herriari bizia itzuli nahi zaio.

02. Tresnak analisiaren bidez zehazten dira eta horretarako lurraldea eskala desberdinak erabiliz aztertu da, eskualdetik hasi eta herri mailaraino, eragiteko tresnen bila.

03. Eragiteko erabiliko diren baliabideei dagokionez, analisitik ondorioztatu denez, batetik komunikazioan eragitea beharrezkoa da herrien bizi maila hobetu nahi bada eta bestetik, ura da lurraldea antolatu eta bere bizitzak jarraitu dezan beharrezko elementua.

04. Beraz, ikuspuntu desberdinak landu dira proposamenak eraginkor eta lehen esan bezala zentzudunak izan daitezen, horien artean: kultura, kirola, hezkuntza, nekazaritza, hirigintza hobekuntza eta etxegintza minimoa.

Analisiari hasiera emateko eskualde egitura aztertu da, Gasteiz bera eta inguratzen duenaren ikuspuntu orokor bat izateko. Beheko grafikoan ikusten de bezala, Gasteizko udalerrria landa eremu batean kokatzen da mendiz inguraturik, hauek aldi berean muga direlarik. Mendiak ibaien ager puntu izanik, Zadorrara bera Entziako mendilerroan jaiotzen da Gasteizko udalerriaren iparraldean. Hiriko eraztun berdea hornitzeaz gain Ulibarriko-ganboa urtegia urez betetzen du, Gasteiztarrek etxeetan ura izan dezaten.

Hiri eskalara gerturatuz, arrosa kolorez bete dira hiria osatzen duten etxebizitzak, granatez industria guneak Gasteiz inguruan eta zirkuluz hiria inguratzen duten eta aintzinan hornitzen zuten 63 herrixka. Denen artean Gasteizko udalerria osatzen dute dentsitate altuko puntu batetik hasi, Gasteizko alde zaharra, eta landan sartu ahala dentsitatea gutxituz, nekazal lurrak ematen dutenera egokituz. 63 herrixkak hiriaren inguruan banatzen dira landa/nekazal eremu batean eta eremu hori inguratzen du, hegoaldetik Gasteizko mendiak eta mendebaldetik Badia mendikateak eta iparraldetik Kantauri eta Ebro isurialdeak bereizten dituzten mendiak. Horretaz gain, lautadan belardiak agertzen dira (Olarizu eta Araka) eta Gasteiz inguratuz, lehen aipatutako eraztun berdea.

Hiri eskala honetan aztertu dira ere, mendialdearen gunea osatzen duten herrixkak Gasteizera hurbiltzeko dituzten ibilbideak transportu mota guztiak kontuan hartuz. 4,5km eta 15km ko erradio batean aurkitzen diren herri guztiak arazoak dituzte gaur egun kotxea ez den beste medio bat erabiltzerako orduan XX. mendean oztopoak jarri baitira gure lurralde osoan. Oztopo horiek gainditzea da gaur egun egingo diren proposamen guztien lehen pausua. Oztopoak gainditzea lortuz gero, herrietako bizi kalitatea hobetzeaz batera, herrixken arteko komunikazioa berrezartzea lortuko litzake.

Eskala berean jarraituz, Arabar lautada hornitzen duen ur sistema aztertu nahi izan dugu, ura baita bizitzaren motorra eta beraz, baita Gasteizko udalerriaren motorra. Zadorra ibaia, Ebroren afluentea, da Arabako lautada egituratzen eta urez hornitzen duena. Lautadako ibairik garrantzitsuena izanez, bera arduratzen da, ulibarriko urtegiak urez betetzeaz eta Gasteiko zein Badiako mendietan jaiotzen diren ibai guztiak zadorran bukatzen dute bere ibilbidea. Herrixka guztiak bere inguruan dituzten ibaiak erabiltzen dituzte hornitu eta ur biltegiak betetzeko. Mendietan ez, baino Gasteizen ekialdean garbi agertzen dira soroak ureztatzeko erabiltzen den ur sistema. Bestetik, uraren sisteman ere garbi agertzen dira komunikazio estruktura handiak behar dituzten ur kanalak, bai N-1 ak eta baita Forondako aireportuak ere. Bukatzeko esan, Gasteizeko ur hornidura modu erradial batean egiten dela.

Herri esakalara hurbilduz, gure herrixketako ingurua aztertu nahi izan da, landa lurren eta basoen arteko mugak nola ematen diren aztertu, urak soroekin duen erlazioa ikusi eta bideak nola antolatzen diren jakiteko.

PROPOSAMENei dagokionez, tresnen metodo bera jarraitu nahi izan da eskualdeko proposamen batetik hasi eta herri proposamenean bukatzeko.

Eskualdeari dagokionez, lehen aipatu den komunikazio desegokia gabezia garrantzitsua da Gasteizko ongizatea lortu ahal izateko. Herri hauek kotxez komunikatzen dira gaur egun Gasteiz hiriarekin eta helburua bide sare bat proposatzea izango litzake, bestelako mendioak baztertuta gelditu ez daitezen.

01. Hasteko erdialdea eta Gasteiz-en biziguneak erlazionatu behar dira modu erradial batean eta gaur egun aspektu hori beteta dago Gasteizko udalak duen autobus tranbia zerbitzu aberatsaren bitartez.

02. Bigarren pausua, inguruan dauden herriak, Gasteizeko egitura erradialarekin lotzeak bere garrantzia du, medioen arteko elkarbizitza egon dadin. Sistema erradial hau sortzeko ur sistemaren planoa hartu da oinarri eta modu eskematiko batean ibaiak herri guztiak lotzen dituztela ikusi da 12 ibai linea erabiliz. Zadorra eta Alegria ibaiak dira linea horiek bateratu eta Gasteizera hurbiltzen dituztenak. Gainera ibai ertzeko komunikazioa oso atsegina izan daiteke, urak inguruko tenperatura erregulatzeko duen gaitasuna dela eta.

03. Azkenik, ibai linea horiek lotzea ezin bestekoa da, herrien arteko komunikazioa hobetu nahi bada, erradialak herriak Gasteizekin soilik komunikatzen baititu. Horregatik lehen eraztunak Gasteiz barruko erradioak lotzen ditu eta aski ezaguna da, Gasteizko gerriko berdea bezala. Bigarren eraztunak landa inguruko herriak bilduko lituzke, lada gerriko bezala eta azkenik mendialdeko herriak mendi eraztun baten bidez komunikatuko lirateke.

Proposamenei bukaera emateko, herri eskalara gerturatu nahi izan dugu, herrien beharrei erantzun bat eman ahal izateko. Herriaren egitura mantenduz, ekintza gehigarriak txertatuz (kirola, kultura eta nekazaritza) eta etxebizitza minimoa ziurtatuz herrien berpiztea eman nahi da herritarren beharrak kontuan hartuz. Inoiz ez da arkitektura berria inposatuko eta metodo tradizionalak erabiliz herriaren erregenerazio bat da bilatzen dena.

                                                                                                                               Ane Miren Altuna, Ane Meaza, Xabier Polledo, Irene San Sebastian

Investigating Architecture Through Sculpture

Architecture often attempts to play with several spatial and formal concepts but the extent of this experimentation is often limited by budgetary and engineering constraints. Sculpture is a medium with which formal and spatial tests can be performed to an aesthetic extent without architectural limitation. There are several modern sculptors whose products can be seen as architecture. Here we will look at Smithson, Richard Serra and Anish Kapoor. Robert Smithson is most markedly known for his monumental earthworks. By means of his experiments with the natural world, Smithson experimented with disorientation mixed with an intimate connection between a structure and its natural materials. “Spiral Jetty” is arguably Smithson’s most noted work. This man-made outcropping uses simple gestures to produce both monumentality and an awe inspiring interaction. Smithson’s other earthworks also deal with a sense of monumentality and unnatural intervention by natural means. In his smaller works Smithson plays with materiality, scale, reflection and a manner of deconstruction. By using natural material mixed with an array of mirrored surfaces, Smithson plays with perception and a small scale artificial landscape.

Working with a more structural palette, Richard Serra pushes the boundaries of engineering and materiality. Using molded and contorted steel slabs, Serra tests both gravity and human nerve. Literally “bending” the walled contours of the space allows for a play between a concept of a realistic norm and an actual idealism. Within his breadth of work Serra creates visually interesting and monolithic sculptures that bend both metal and mind. Serra’s view of space and the world can be inferred from his sculpture, manipulation of space and material create a surreal sensation and yet a concrete sensation of adherence to the earth. The sheer scale and size of his pieces both create their own space yet play off of the given space to create a harmony that resonates in both those versed in and new to art.

Within each structure there is a sense of a loss of place and time which gives each viewer a sense of intimacy and wonder at the space they have just entered. Possibly inspired by a less than warm view of architecture, Serra’s work creates its own manner of space which breaks quite readily from architectural views. Monolithic as they are, Serra’s sculptures seem to defy and yet be enslaved by gravity. Held together by simply a few welds these works are a testament to the power of gravity and weight to which we ourselves are subjected. Though these works dwarf the human form, in this way they are connected to it and though they inspire the viewer to look up and experience the sky and warped space, when they look down they are much more aware of the concrete nature of their connection to the earth.

Anish Kapoor’s works can be described as monumental and minuscule, bold and restrained, shaped by and shaping space; it is his versatile nature that makes Anish Kapoor palatable to almost every taste. By using a space to literally and/or figuratively reflect back on itself Kapoor always has a sense of self, purpose and place. Kapoor’s “Svayambh” installation at Haus der Kunst in Munich, Germany and the Musee des Beaux-Arts in Nantes, France he shows his ambition to both reflect and pay tribute to works’ surroundings. In contrast yet correlation to this physical reflectance of its surroundings Kapoor’s various reflective mirrored pieces use perspectives and views of a space that are existent in order to achieve a higher understanding and appreciation of the space.

Kapoor’s “Sky Mirror” installations do exactly that and when placed at angles, juxtaposing concave and convex, a normally enclosed and claustrophobic cityscape opens up and reveals new perspectives to passersby. A simple gesture with relatively simple materials becomes artwork simply by reflecting its habitat, just as “Svayambh” does at a much more visceral and tactile level. The “Marsyas” installation provides a very different yet arguably similar feeling. Its scale is a large factor in it being its own rooted and monumental space yet it still feels and acts as if it is a reflectant product of the space. This can be argued from several different viewpoints; its scale matches that of the space in which it lives, reflected a monolithic nature of the room and structure overall. Anish Kapoor’s ideas of space, scale, reflectance and grandeur.